22. Di tích Hang động bản Ôn

          Từ ngã ba Mộc Châu rẽ phải sang thị trấn Nông trường, đi thẳng khoảng 7 km sẽ thấy biển chỉ dẫn đi tiếp khoảng 2 km dưới tán lá rừng nguyên sinh hàng trăm năm tuổi, du khách sẽ đặt chân đến dãy núi đá vôi sừng sững. Hệ thống hang động nằm trên dãy núi đó, gồm bốn động chính nằm trên một quả đồi, mỗi động cách nhau từ 1.000 đến 1.500 m và một động độc lập nằm phía bên tay trái.

 Trong hệ thống hang động bản Ôn, mỗi động có những vẻ đẹp đặc trưng riêng, mang đến những điều bất ngờ thú vị cho du khách. Hang số 01, còn gọi là động Linh Sơn, có điện tích khoảng 300 m² , cửa quay ra hướng Bắc, tương truyền rằng đây là nơi thờ thần núi. Nơi đây có những dải nhũ đá rủ từ trên trần xuống mềm mại như tà áo dài của thiếu nữ, những giọt nước vôi nhỏ xuống suốt đêm ngày tạo nên vô số cây măng đá với đủ hình dạng, những khối thạch nhũ nhỏ được kiến tạo qua hàng vạn năm.

Hang số 2 (động Thủy Linh) rộng khoảng 400 m², chia làm hai ngăn. Ngăn thứ nhất có nhiều nước với đàn cá tung tăng bơi lượn, lòng hang luôn ẩm ướt tạo thành hệ thống ruộng bậc thang màu mỡ và những chồi đá ngày đêm được bồi đắp. Ngăn thứ hai có những khối đá đủ các hình thù như: voi, hươu, nai, cá sấu… cùng những vách đá trắng làm không gian thêm lung linh huyền ảo.

Rộng nhất và đẹp nhất trong hệ thống hang động là hang thứ 3, hay còn được gọi là động Thượng Ngàn. Động được chia làm nhiều ngăn, hiện lên trước du khách với vẻ đẹp kỳ thú và độc đáo. Phần ngoài cùng là những bức tường đá dựng đứng, bên phải có một cột đá như cây gậy khổng lồ của ông bụt đang đặt cạnh vách hang, một tảng đá to bằng phẳng như một bàn thờ tạo cảm giác linh thiêng khi du khách đặt chân tới đây.

Đi vào sâu bên trong, bạn sẽ càng thấy ngỡ ngàng với vẻ đẹp nguy nga của những nhũ đá với đủ mầu sắc: trắng, vàng, xám… xếp san sát tạo thành từng lớp, từng lớp làm cho chúng ta như lạc vào một khu rừng nguyên sinh hàng ngàn năm tuổi, với những bộ rễ của cây si, cây đa rủ xuống trắng muốt, (những dòng suối nhỏ nước chảy róc rách xuyên suốt cả khu rừng. Dừng chân tại nơi đây ta cảm thấy mình nhỏ bé trước sự hùng vĩ và cảm phục bàn tay tài hoa của thiên nhiên.

Trên trần hang từng dải nhũ buông xuống giống một chiếc đàn đá khổng lồ, với những âm thanh lúc trầm bổng, lúc thánh thót, du khách như đang đứng trước một dàn nhạc giao hưởng do thiên nhiên tạo nên. Tiếp tục đi sâu vào trong, du khách sẽ bắt gặp những khối đá đủ hình dạng, cùng với những hồ nước nhỏ tạo nên một không gian mát mẻ và bình yên. Tạo hóa đã khéo léo điêu khắc lên những tác phẩm nghệ thuật  mô phỏng cả vạn vật đất trời.

Hang số 4 nằm ở lưng núi, cửa quay về hướng Nam, được chia làm nhiều tầng. Tầng thứ nhất có những khối nhũ đá lớn như những rặng cây và thác nước chảy trắng xóa, những bụi măng đá đang vươn lên mạnh mẽ. Hình tượng người mẹ bồng con đứng chờ chồng cũng được thiên nhiên khắc họa một cách khéo léo. Các tầng sâu hơn là những khối đá nhiều hình dạng, những dải thạch nhũ từ trần hang  đâm xuống tua tủa, khi ánh sáng chiếu vào tạo nên vẻ đẹp lung linh kỳ ảo. Phía xa là một đàn voi khổng lồ đang đứng chen nhau uống nước, một vài thiếu nữ tạo dáng bên hồ với mái tóc dài óng mượt. Những cột đá giống như cây bụt mọc cao thấp đứng xen kẽ nhau tạo thành nhiều tầng. Trên trần với vô số những nhũ đá nhỏ giống như một bầu trời đầy sao, khi ánh sáng rọi vào tạo nên một không gian huyền ảo, thơ mộng.

          Hang động bản Ôn là hệ thống hang động nằm trong lòng núi đá vôi được thiên nhiên kiến tạo qua hàng ngàn năm là địa điểm hấp dẫn du khách trong và ngoài nước. Tuy nhiên do đường vào động còn khó khăn nên chưa được khai thác nhiều, nhưng cũng chính vì thế mà hang động còn giữ nguyên vẻ đẹp hoang sơ đầy lôi cuốn và là địa điểm du lịch mang đến cho khách tham quan những trải nghiệm thú vị khi đặt chân đến nơi đây.

            Danh thắng hang động bản Ôn được UBND tỉnh Sơn La công nhận xếp hạng ngày 15/9/2008